GRENSOVERSCHRIJDENDE GEZONDHEIDSZORG IN DE EUREGIO RIJN-WAAL
Nederlandse en Duitse huisartsen, specialisten, ziekenhuizen, ziektekostenverzekeraars e.d. werken samen om de kwaliteit van de gezondheidszorg in het grensgebied te verbeteren. De Euregio Rijn-Waal coördineert deze samenwerking in de vorm van het netwerk ‘Euregionaal Forum Grensoverschrijdende Gezondheidszorg’. Het forum heeft circa 50 lidorganisaties.
Het lukt maar niet om de stijgende medicijnenkosten te beteugelen. Daardoor komt andere ziekenhuiszorg in de knel, waarschuwt de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).
Het is vaste prik: elk jaar zijn ziekenhuizen weer meer kwijt aan de medicijnen die ze voorschrijven of verstrekken, de medisch specialistische zorg. De kosten voor deze geneesmiddelen stijgen elk jaar zo'n 8 tot 9 procent. Dat komt doordat er meer nieuwe en dure medicijnen op de markt komen. Ook het aantal patiënten neemt toe. In 2017 is er naar verwachting 2,1 miljard betaald voor deze groep medicijnen. In totaal nemen deze pillen zo'n 9 procent van het totale ziekenhuisbudget in beslag.
Die kostenstijging gaat knellen bij de ziekenhuizen. Afgesproken is dat de totale kosten voor medisch specialistische zorg maar heel beperkt mogen stijgen. Al die financiële ruimte wordt nu opgeslokt door de alsmaar duurdere medicijnen. Dat betekent dat er straks bezuinigd moet worden op andere ziekenhuiszorg, waarschuwt de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).
Dat is bepaald geen aangenaam vooruitzicht voor ziekenhuizen. Kunnen ze straks minder hartoperaties uitvoeren, omdat er meer kankerpatiënten geholpen zijn? Of kunnen minder vrouwen bevallen in het ziekenhuis?
Altijd vergoed
De kostenstijging wordt deels door de ziekenhuizen zelf veroorzaakt. Sommige verzekeraars hebben afspraken met het ziekenhuis dat de kosten voor dure medicijnen altijd vergoed worden. ,,Wij willen dat de medicijnen altijd beschikbaar zijn voor patiënten die ze nodig hebben'', zegt Christina Rompa van Zilveren Kruis daarover. Als er een uitgavenplafond wordt afgesproken, kan het zijn dat een kankerpatiënt te horen krijgt dat het budget voor zijn medicijn op is.
Maar zo'n boodschap wil geen medisch specialist geven en ook de verzekeraar zit niet te wachten op dit soort dilemma's. Vandaar dat sommige verzekeraars afspreken dat de kosten sowieso vergoed worden. Dat betekent wel dat de kans op forse kostenstijgingen groot wordt, waarschuwt de NZa. Ziekenhuizen hebben dan geen prikkel om zuinig aan te doen met de dure medicijnen: de verzekeraar betaalt toch.
Dat is een reden dat verzekeraar VGZ niet aan deze zogenoemde nacalculatie doet. Maar Zilveren Kruis zegt dat ze ook geen blanco cheque aan het ziekenhuis geven. ,,We maken wel afspraken dat de medicijnen zo goedkoop mogelijk worden ingekocht en zo effectief mogelijk worden gebruikt'', zegt een woordvoerder.
Tot op heden lukt het de ziekenhuizen nog redelijk om alle zorg te leveren. ,,Maar dat vergt de nodige stuurmanskunst'', zegt Wouter van der Horst van de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen. ,,Ze moeten dan bijvoorbeeld kiezen tussen geboortezorg of dure geneesmiddelen. Dat betekent niet dat de geboortezorg niet geleverd wordt, maar dat de cliënt wordt
De uitdaging wordt wel steeds groter. In 2022 komt er geen cent meer bij voor de ziekenhuizen. Terwijl de kosten wel oplopen. Ziekenhuizen zoeken dus actief naar mogelijkheden om goedkoper zorg te leveren. ,,Dat kan bijvoorbeeld door zorg aan huis te leveren. Patiënten kunnen ook handelingen thuis verrichten in plaats dat een verpleegkundige of arts in het ziekenhuis dat doet. Dat scheelt ook kosten'', aldus Van der Horst.
Toch wordt nadrukkelijk gekeken naar mogelijkheden de kosten van medicijnen te beteugelen. Die stijging komt vooral door nieuwe geneesmiddelen tegen kanker en medicijnen voor zeldzame aandoeningen. De kosten voor dergelijke medicijnen kunnen oplopen tot 500.000 euro per patiënt per jaar. De afgelopen tijd ontstond verontwaardiging toen farmaceuten de prijs van hun medicijnen fors verhoogden. Zo kocht de Zwitserse farmaceut Novartis een medicijn dat is ontwikkeld door het Erasmus MC. Na de overname verzesvoudigde de prijs.
Minister Bruno Bruins, die verantwoordelijk is voor de ziekenhuiszorg, vindt dat de geneesmiddelenproducenten hun macht soms misbruiken. Hij heeft al eens geopperd dat patenten misschien minder lang geldig moeten blijven. Een patent geeft de fabrikant een monopoliepositie voor een bepaald medicijn en daardoor kan de farmaceut de prijs bepalen.
Goedkoper
Ook is de minister voorstander van de zogenoemde magistrale bereiding van medicijnen. Dan maakt een apotheker of ziekenhuis het medicijn na voor de eigen patiënten. Dat is stukken goedkoper dan het dure middel van de farmaceut.
Ook de NZa doet onderzoek naar mogelijkheden de medicijnen goedkoper in te kopen. Daarbij wordt in kaart gebracht hoe ze dat in het buitenland doen. Maar ook wordt nadrukkelijk gekeken hoe verzekeraars en ziekenhuizen gezamenlijk betere prijzen kunnen afdwingen bij de fabrikanten. Dat geeft meer inkoopmacht.
Zorgverzekeraar VGZ wil ook dat er meer wordt gelet op de effectiviteit van de dure geneesmiddelen. In de praktijk blijkt dat zes van de tien patiënten geen of maar beperkt baat heeft bij een nieuw medicijn. Daar valt dus nog veel geld te besparen.
Bovendien moet er meer naar alternatieven voor de dure geneesmiddelen worden gezocht.
(Quelle: Algemeen dagblad, 7 februari 2019)
Een arterio-veneuze malformatie (AVM) in de hersenen is een vaatafwijking waarbij er sprake is van een abnormale kortsluiting tussen slagaders en aders in de hersenen.
Bij de drie projectpartners bestaat unieke expertise betreffende het ziektebeeld AVM. Echter is er onvoldoende uitwisseling van deze expertise. Een samenwerking op het gebied van deze zorg voor dit niet vaak voorkomende ziektebeeld verhoogt het niveau van de zorg en leidt tot een kennisnetwerk op het gebied van deze aandoening.
Een registratiesysteem voor dit ziektebeeld bestaat niet in beide landen, dit project biedt de mogelijkheid om het op te zetten en door te voeren. Aan het eind van het project kan deze registratie landelijk (zowel in Nederland als in Duitsland) uitgerold worden met de opgedane ervaringen. Een patiëntenvereniging specifiek voor patiënten met een AVM in de hersenen bestaat nog niet, dit project geeft hier als eerste invulling aan en neemt aanbevelingen van de patiënten mee in het project.
Uw contactpersoon voor het Euregionale Forum Grensoverschrijdend Gezondheidszorg en grensoverschrijdende gezondheidsprojecten is Thea Remers.
Als u vragen over dit onderwerp heeft, kunt u graag contact opnemen met:
Thea Remers
Euregio Rijn-Waal
bezoekersadres:
Emmericher Straße 24
47533 Kleve
postadres:
Postbus 220
7040 AE ´s-Heerenberg
e-mailadres: remers@euregio.org
tel.nr.: +49 (0)2821 7930 23
